Viêm đường tiết niệu: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Viêm đường tiết niệu (hay còn gọi là nhiễm trùng đường tiểu) có tỷ lệ cao xảy ra ở cả nam giới và phụ nữ, ở tất cả các độ tuổi. Viêm đường tiểu gây đau rát và khó chịu ở người mắc.

Đường tiết niệu là hệ thống cơ quan chịu trách nhiệm lọc máu, hình thành và bài tiết nước tiểu cũng như các chất độc, sản phẩm của chuyển hóa ra ngoài. Viêm đường tiết niệu tạo nên các biểu hiện khó chịu và đôi khi dẫn tới hậu quả nhiễm trùng huyết gây nguy hiểm. Tìm hiểu và có biện pháp đề phòng ngừa căn bệnh này là một biện pháp giữ sức khỏe, giúp chính mình và người thân an toàn.

Viêm đường tiết niệu

Bệnh viêm đường tiết niệu nam giới.

1. Viêm đường tiết niệu là gì?

Hệ tiết niệu bao gồm các cơ quan: Hai quả thận, hai niệu quản, bàng quang và niệu đạo. Thận có chức năng lọc máu và lọc những chất thải ra khỏi máu, những sản phẩm chuyển hóa đạm, chất điện giải để hình thành nước tiểu. Nước tiểu đi qua những ống lọc trong thận trở nên cô đặc dần, theo niệu quản dự trữ tại bàng quang. Khi bàng quang đầy, phản xạ các cơ thành bàng quang co thắt gây ra cảm giác buồn tiểu, báo hiệu chúng ta phải giải phóng nước tiểu ra ngoài qua niệu đạo.

Trong điều kiện thông thường, nước tiểu là hoàn toàn vô trùng. Khi có sự hiện diện của vi khuẩn trong nước tiểu là bằng chứng của viêm đường tiết niệu, hay còn gọi là nhiễm khuẩn tiết niệu.

Viêm đường tiết niệu là tình trạng nhiễm trùng diễn ra ở đường tiết niệu bởi khuẩn. Cụ thể, khi vi khuẩn xâm nhập vào bàng quang, sinh sôi nảy nở tại các bộ phận này; chúng có thể gây nhiễm khuẩn nước tiểu và cuối cùng là tác động nghiêm trọng đến từng cơ quan của hệ tiết niệu.

Nhiễm khuẩn đường tiết niệu là bệnh hay gặp tại phụ nữ. Bất kỳ cơ quan nào trong hệ tiết niệu đều có nguy cơ gặp phải nhiễm khuẩn, từ thận, niệu quản đến bàng quang và niệu đạo. Căn bệnh này có thể tác động đến khả năng sinh sản và tạo nên các hậu quả nghiêm trọng cho người bệnh.

Viêm đường tiết niệu là gì

Viêm đường tiết niệu là tình trạng nhiễm trùng diễn ra ở đường tiết niệu bởi khuẩn.

Viêm tiết niệu có rất nhiều phương pháp phân loại:

  • Phân loại theo vị trí: viêm niệu trên (bao gồm viêm nhiễm bể thận - thận cấp, viêm thận - bể thận mạn tính, viêm thận ngược chiều, áp xe thận, thận hư mủ) và viêm niệu dưới (bao gồm viêm nhiễm bàng quang, viêm nhiễm niệu đạo, viêm tinh hoàn, nhiễm trùng tiền liệt tuyến).
  • Phân loại theo diễn biến: viêm tiết niệu không biến chứng và viêm tiết niệu biến chứng gây viêm tái phát nhiều lần, hay gặp tại người bệnh có các bất thường về hệ tiết niệu, đặt catheter, rối loạn thần kinh bài tiết, những bệnh nhân này thường nằm trong bệnh viện.
  • Phân loại theo độ tái phát: Nhiễm khuẩn tiết niệu riêng lẻ, nhiễm khuẩn tiết niệu tái phát lặp lại , nhiễm khuẩn niệu tái phát, nhiễm khuẩn niệu tái diễn.

2. Đối tượng và nguyên nhân mắc viêm đường tiết niệu

Nguyên nhân viêm đường tiết niệu

Viêm đường tiết niệu gây nguy hiểm cho phụ nữ mang thai và thai nhi.

  • Trẻ sơ sinh đến trẻ nhỏ dưới 5 tuổi: thời kỳ này thường ít xảy ra nhiễm trùng viêm tiết niệu. Nếu có thì trẻ nam có tỷ lệ cao hơn, vì các dị dạng của đường niệu, khiến nước tiểu dễ ứ đọng lại và là môi trường lý tưởng để vi khuẩn cư trú.
  • Trẻ đi học: Tỷ lệ viêm nhiễm tiết niệu tại nhóm trẻ mới bắt đầu đi học cao hơn cộng đồng, liên quan đến các vấn đề vệ sinh cá nhân.
  • Đối tượng người trưởng thành nhỏ hơn 65 tuổi: tại nhóm này, tỷ lệ viêm đường tiết niệu ở nam giới khá thấp. Thường vì những ca giải phẫu hệ tiết niệu, bệnh sỏi đường tiết niệu, bệnh tiền liệt tuyến và các can thiệp hệ tiết niệu như đặt catheter. Trong khi đó, nhiễm trùng đường tiết niệu ở phụ nữ lại hay gặp. Có khoảng 10% nữ giới tại nhóm tuổi này có viêm đường tiết niệu một lần trong đời do hoạt động tình dục hoặc vì mang bầu. Bên cạnh ra, do cấu trúc giải phẫu niệu đạo ở bạn gái ngắn hơn so với đàn ông, vi khuẩn cũng dễ xâm nhập hơn.
  • Nhóm độ tuổi trên đây 65: Tỷ lệ nhiễm trùng đường tiết niệu giống nhau ở hai giới.

3. Những dấu hiệu của viêm nhiễm đường tiết niệu là gì?

Dấu hiệu viêm đường tiết niệu

Vi khuẩn đường ruột là một trong những nguyên nhân gây nhiễm khuẩn đường tiết niệu.

  • Biểu hiện tại chỗ

Viêm đường tiết niệu đôi khi cũng không có dấu hiệu gì mà là tình cờ nhận biết khi xét nghiệm nước tiểu khám sức khỏe tổng quát. Những người phổ biến trong tình huống này là nữ giới đang trong tuổi hoạt động tình dục, chị em mang bầu, đối tượng mắc phải tiểu đường,...

Dấu hiệu viêm đường tiết niệu: người có những triệu chứng khó chịu ở hệ tiết niệu khi đi tiểu như tiểu lắt nhắt, tiểu rắt tiểu buốt, muốn đi tiểu nhiều thường cảm thấy vẫn còn nước tiểu trong bàng quang dù mới đi tiểu xong. Người bệnh tiểu đục, tiểu mủ, nước tiểu lẫn máu thường nặng mùi. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể đi khám vì cảm thấy đau hạ vị khi nhiễm trùng bàng quang thường đau vùng hông vùng eo lưng khi viêm đường tiết niệu ở thận. Nếu thận có sỏi gây ứ nước, nhiễm trùng thường áp-xe thận, khám vùng này người sẽ rất đau.

Dấu hiệu viêm đường tiết niệu

Tiểu lắt nhắt, tiểu rắt buốt, muốn đi giải nhiều lần là những dấu hiệu của viêm nhiễm đường tiết niệu.

  • Triệu chứng toàn thân

Vì thận là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với máu. Hằng ngày, thận phải tiếp nhận một lượng máu rất lớn tới để lọc và hình thành nước tiểu. Cho nên, khi vi trùng xâm nhập vào hệ niệu thì cũng rất dễ dàng vào máu lan ra toàn thân. Lúc này, người bệnh có dấu hiệu sốt cao, rét run từng cơn, môi khô, lưỡi dơ, vẻ mặt hốc hác. Dấu hiệu viêm nhiễm, nhiễm độc dấu hiệu rõ.

4. Cách điều trị viêm đường tiết niệu

  • Kháng sinh là niệu pháp chủ lực trong điều trị viêm đường tiết niệu.

Viêm đường tiết niệu uống thuốc gì? Nếu người bệnh chỉ có các dấu hiệu khó chịu do nhiễm trùng niệu đạo, bác sĩ thường chỉ định kháng sinh đường uống trong 5 đến 7 ngày. Nếu người có sốt lạnh run, biểu hiện nhiễm trùng huyết, ổ viêm nhiễm tại đường niệu trên thì cần nhập viện để dùng kháng sinh đường tĩnh mạch.

 

Điều trị viêm đường tiết niệu

Sử dụng thuốc kháng sinh chữa viêm đường tiết niệu.

  • Đặt ống tiểu

Trong trường hợp viêm đường tiết niệu tái đi tái lại nhiều lần, người có dị dạng đường tiết niệu thường có đặt ống tiểu, nên khác định loại vi khuẩn để tìm đúng kháng sinh chữa trị với chủng vi khuẩn đó.

Ngoài ra, các thuốc uống có tính sát khuẩn ở hệ tiết niệu cũng được ghi nhận là có hiệu quả trong diệt trừ vi khuẩn, có thể được chỉ định dùng kèm với kháng sinh. Tuy nhiên, hiệu quả của các loại thuốc này vẫn chưa rõ ràng.

  • Phẫu thuật

Nếu ổ nhiễm trùng không khống chế được bằng thuốc gây biến chứng ở thận, thận mủ, thận áp-xe thì cần phải can thiệp phẫu thuật. Tương tự như những dị tật ở tiết niệu, nếu không phẫu thuật điều trị hoàn toàn, người bệnh dễ viêm đường tiết niệu tái đi tái lại, lâu ngày dễ dẫn tới biến chứng nặng nề.

  • Chữa viêm đường tiết niệu bằng phương pháp dân gian

Sử dụng các bài thuốc dân gian có tác dụng tiêu viêm, thanh nhiệt, lợi tiểu... là những cách chữa nhiễm trùng đường tiểu hiệu quả ở mức độ nhẹ.

Các bài thuốc phổ biến: dùng tỏi, giấm táo, nha đam, lá trầu không...

Xem thêm >> chữa viêm đường tiết niệu tại nhà

5. Biến chứng của viêm đường tiết niệu

Khám viêm đường tiết niệu

Hậu quả của viêm đường tiết niệu.

+ Viêm đường tiết niệu ở phụ nữ không có bất thường hệ tiết niệu hay ở thận thì có thể lành tính, bệnh thường được chữa dứt điểm.

Trái lại, nhiễm trùng tiết niệu diễn ra ở các đối tượng có sẵn những yếu tố bệnh trước đó có thể dẫn tới bệnh trở nặng, đôi khi tác động tới sức khỏe. Các nguyên nhân gây bệnh viêm đường tiết niệu rất nhiều, có thể là vi khuẩn gây phá huỷ chủ mô thận, hoại tử nhú thận, gây tắc nghẽn hoặc suy giảm khả năng thận. Nếu tình trạng này không cải thiện có thể dẫn tới hệ quả suy thận vĩnh viễn, phải cắt bỏ thận.

Nếu sự hiện diện dai dẳng của vi khuẩn ở hệ niệu không điều trị đúng và đủ liều kháng sinh, vi khuẩn dễ đi vào máu, gây nhiễm trùng huyết, sốc viêm và tử vong.

+ Viêm đường tiết niệu ở nam giới có thể diễn biến thành áp-xe tiền liệt tuyến, nhiễm trùng tinh hoàn, viêm nhiễm mào tinh,... Thực hiện bít tắc ống dẫn tinh, tăng nguy cơ gây vô sinh.

Bệnh viêm đường tiết niệu ở phụ nữ mang thai có nguy cơ gây viêm nhiễm ối, nhiễm trùng bào thai, tăng nguy cơ vỡ ối sớm, sinh non,...

Viêm đường tiết niệu nên uống gì

Mỗi ngày uống 2-2,5 lit nước giúp thận tăng bài tiết nước tiểu.

6. Cách phòng ngữa viêm đường tiết niệu

  • Phải uống đủ nước, mỗi ngày 2 - 2,5 lít giúp cho thận tăng bài tiết nước tiểu, tăng tống xuất vi trùng ra ngoài cơ thể, hạn chế lây nhiễm ngược dòng.
  • Giữ gìn vệ sinh cơ quan sinh dục - đường tiết niệu. Với nữ giới phải vệ sinh kinh nguyệt.
  • Các đối tượng từng mắc phải hay đang mắc phải sỏi thận - tiết niệu phải thường xuyên khám và kiểm soát viêm tiết niệu để điều trị sớm, can thiệp lấy sỏi khi có chỉ định.
  • Khi nhiễm khuẩn tiết niệu phải chữa trị đúng cách và tận gốc ngay từ đầu, ngăn ngừa tái diễn.

Bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu có thể phòng bệnh và chữa nếu người nhận ra sớm dấu hiệu và chủ động đi khám để điều trị. Tuyệt đối không nên tự sử dụng thuốc khi chưa có chỉ thị của bác sĩ, bởi nó có thể khiến cho tình trạng căn bệnh biến chuyển xấu, gây biến chứng không đáng có.

Vậy, khám viêm đường tiết niệu ở đâu? Hãy liên hệ ngay với Phòng khám Hưng Thịnh để được bác sĩ chuyên khoa tư vấn nhé!

Hiện nay, Phòng khám đa khoa Hưng Thịnh cung cấp các gói sàng lọc những bệnh lý về đường tiết niệu, đây là giải pháp tác dụng tốt cho người bệnh có thể kiểm soát được bệnh, bảo vệ sức khỏe của chính mình. Với phụ nữ mang thai cần thăm khám và kiểm tra định kỳ cùng các chẩn đoán chính xác sẽ giúp nhận biết sớm các biểu hiện bất thường và có hướng chữa trị dứt điểm.

Để được trả lời trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số HOTLINE 0869.953.872 hay đăng ký lịch trực tuyến ở ĐÂY. 

Viêm đường tiết niệu: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị
Đánh giá: 8.1 / 10 ( 88 lượt đánh giá )