Phì đại tuyến tiền liệt có nguy hiểm không? Cách điều trị

Bước vào giai đoạn tuổi trung niên cơ thể suy giảm nội tiết tố dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến sức khỏe sinh dục cao, phổ biến là căn bệnh phì đại tuyến tiền liệt. Theo thời gian bệnh sẽ gây ra nhiều triệu chứng ảnh hưởng đến chất lượng, sinh hoạt đời sống và dẫn đến các biến chứng nguy hiểm hơn. Theo thống kê, tỷ lệ nam giới mắc phì đại tuyến tiền liệt ngày càng tăng, khoảng 60% nam giới trên 60 tuổi mắc bệnh này.

Vậy phì đại tuyến tiền liệt có nguy hiểm không, nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị của bệnh như nào thì mọi người cùng theo dõi qua bài viết dưới đây.

Phì đại tuyến tiền liệt là bệnh gì, có nguy hiểm không?

Khái niệm phì đại tuyến tiền liệt là gì?

Tuyến tiền liệt là một tuyến kích thước nhỏ thuộc hệ thống sinh sản của nam giới, bao quanh niệu đạo và có chức năng tạo ra phần lớn chất lỏng trong tinh dịch và là nơi giữ độc tố, vi khuẩn, hóa chất trong đi vào đường tiết niệu.

 Phì đại tuyến tiền liệt tên tiếng anh là Benign prostatic hyperplasia viết tắt BHP, và còn có tên gọi khác là u xơ tiền liệt tuyến, phì đại nhiếp tuyến hay phì đại tuyến tiền liệt lành tính. Bệnh xảy ra khi kích thước của tuyến tiền liệt ở nam giới trong độ tuổi trung niên và người già bắt đầu tăng lên, khiến tuyến tiền liệt bị sưng, chèn ép vào niệu đạo và bàng quang từ đó gây cản trở dòng chảy bình thường của nước tiểu và rối loạn tiểu tiện.

Phì đại tuyến tiền liệt có nguy hiểm không - Giải đáp từ chuyên gia

Phì đại tuyến tiền liệt thường xuất hiện ở độ tuổi 30 tuy nhiên đến tận 50 tuổi trở đi mới xuất hiện các triệu chứng của bệnh. Rất ít trường hợp xuất hiện trong độ tuổi trẻ, bệnh ngày càng tăng theo độ tuổi và đến năm 50 tuổi có hơn 50% nam giới mắc căn bệnh phổ thông này. 

Mắc dù phì đại tuyến tiền liệt là bệnh lành tính và có thể chữa khỏi hoàn toàn và không dẫn đến ung thư tiền liệt tuyến. Tuy nhiên về già bệnh sẽ gây ra các triệu chứng như bí tiểu, khó tiểu, đi tiểu nhiều lần, tiểu gấp, tiểu ngập ngừng, tiểu không hết,...ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng cuộc sống và tâm lý người bệnh.

Có trường hợp bệnh nghiêm trọng có thể gây ra tắc nghiễn hoàn toàn đường tiểu đến mức nước tiểu không thể đi ra khỏi bàng quang. Đây được xem là biến chứng vô cùng nguy hiểm bởi vì khi nước tiểu bị mắc kẹt trong bàng quang có thể dẫn đến nhiễm trùng đường tiết niệu, suy giảm chức năng của thận làm hỏng thận và tổn thương bàng quang,…

Nguyên nhân mắc bệnh phì đại tuyến tiền liệt ở nam giới

Nguyên nhân mắc bệnh phì đại tuyến tiền liệt hiện vẫn còn nhiều điều chưa được làm rõ. Tuy nhiên bệnh thường mắc ở nam giới lớn tuổi nên theo nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng nguyên nhân có thể là do mất cân bằng hormone sinh dục nam và sự bất thường tinh hoàn.

• Lão hóa do tuổi tác: Trong cơ thể nam giới luôn tồn tại hai loại hormone là hormone nam testosterone và lượng ít hormone nữ estrogen. Khi về già thì nồng độ hormone nam giảm dần khiến chỉ tỷ lệ hormone nữ estrogen cao hơn, khiến cho bệnh thêm nghiêm trọng hơn.

Có một giả thuyết khác lý giải nguyên nhân của bệnh phì đại tuyến tiền liệt, đó là hormone nam DHT có chức năng trong sự phát triển và tăng trưởng của tuyến tiền liệt. Đã có nghiên cứu chỉ ra rằng ngay cả khi lượng hormone testosterone giảm thì cơ thể nam giới trung niên vẫn sản xuất và tích tụ lượng DHT cao trong tuyến tiền liệt. Chính sự tích tụ này mà các tế bào tuyến tiền liệt bị kích thích tiếp tục phát triển và nhân lên. Với trường hợp người không sản xuất DHT thì cũng không bị bệnh phì đại tuyến tiền liệt.

• Tinh hoàn: Các yếu tố gen gia định có vấn đề về tuyến tiền liệt hoặc bất thường tinh hoàn đền có thể làm tăng nguy cơ gây bệnh. Do vậy mà những người đàn ông đã cắt bỏ tinh hoàn từ khi còn bé thì không gặp tình trạng phát triển tuyến tiền liệt.

Triệu chứng nam giới mắc bệnh phì đại tuyến tiền liệt

Tùy thuộc vào độ nghiêm trọng của bệnh phì tuyến tiền liệt mà người bệnh sẽ có những triệu chứng khác nhau, nhưng nhìn chung thì các triệu chứng có dấu hiệu nặng thêm theo thời gian, tuổi tác. 

Các triệu chứng phì đại tuyến tiền liệt ở nam giới thường gặp:

• Nam giới đi tiểu nhiều lần, nhất là về ban đêm dẫn đến mất ngủ, khó ngủ, đột ngột buồn tiểu, khó nhịn tiểu quá vài phút.

• Đi tiểu khó, phải rặn, tiểu ngắt quãng, tiểu tia yếu, đi tiểu xong vẫn còn rỉ vài giọt trên phần đầu làm ướt quần

• Tiểu xong vẫn có cảm giác không thoải mái như tiểu chưa hết

• Thời gian giữa các lần đi tiểu ngắn lắm

• Bí tiểu: đây là tình trạng nguy hiểm cần chú ý có mót tiểu, nhưng đột ngột không đi tiểu được dù đã rặn hết sức gây căng tức bụng dưới, trường hợp này cần nhập viện ngay.

• Đi tiểu thấy lẫn máu cũng là triệu chứng của bệnh nhưng ít gặp hơn

Có thể thấy các triệu chứng của phì đại tuyến tiền liệt từ từ tăng dần, có thể không tỷ lệ thuận với kích thước khối u, có vài trường hợp triệu chứng kín đáo như kích thước khối u đã lớn với phát hiện bệnh cần đi khám ngay lập tức.

Đối tượng nguy cơ mắc bệnh phì đại tuyến tiền liệt

Bệnh phì đại tuyến tiền liệt là vấn đề phổ biến ở nam giới trong độ tuổi trên 50. Vào năm 2010 theo thống kê tại Hoa Kỳ có tới hơn 14 triệu nam giới có triệu chứng viêm đường tiết niệu, có khả năng làm tăng sinh sản lành tính tuyến tiền liệt. Có thể thấy bệnh phì đại tuyến tiền liệt hiếm gây ra các triệu chứng khi bệnh nhân trước 40 tuổi. Sự xuất hiện của các triệu chứng tăng dần theo độ tuổi, cụ thể tỷ số mắc bệnh ở nam giới trong đội tuổi 51-60 là 50% và trong độ tuổi trên 80 là 90%.

Dưới đây là đối tượng có nguy cơ cao mắc phì đại tuyến tiền liệt:

• Nam giới trong độ tuổi từ 50 trở về sau

• Gen gia đình có người từng bị phì đại tuyến tiền liệt

• Người thừa cân, béo phì, ít luyện tập thể dục thể thao

• Theo chủng tộc thì người da trắng và da đen có nguy cơ mắc phì đại tuyến tiền liệt cao hơn các loại da khác

• Người có lối sống độc hại lạm dụng rượu bia, sử dụng nhiều chất kích thích, ăn nhiều chất béo, uống ít nước.

• Bị rối loạn chức năng cương cứng dương vật (rối loạn cương dương).

• Mắc các bệnh đái tháo đường, bệnh về tim mạch và sử dụng thuốc chẹn beta.

• Ngoài ra còn do các yếu tố khác nữa như: chất lượng môi trường làm việc thấp, ô nhiễm, thường xuyên căng thẳng stress, áp lực tâm lý,...

Các phương pháp chẩn đoán bệnh phì đại tuyến tiền liệt

Để xác định được tình trạng bệnh phì đại tuyến tiền liệt, bác sĩ cần thăm khám và hỏi về tiền sử bệnh trước tiên sau đó mới tiến hành kiểm tra kích thích và độ chắc của tuyến tiền liệt.

Một số phương pháp hỗ trợ chẩn đoán bệnh thường được chỉ định như sau:

• Siêu âm: đây là phương pháp thông dụng, dễ thực hiện thường được áp dụng nhiều. Siêu âm sẽ cho thấy hình thể, kích thước, trọng lượng của tuyến tiền liệt, và đo được lượng nước tiểu còn tồn đọng sau khi người bệnh đã tiểu xong.

• Nội soi bàng quang: Bác sĩ sẽ sử dụng một ống soi nhỏ chuyên dụng đưa vào niệu đạo của người bệnh để kiểm tra tình trạng bàng quang và niệu đạo.

• Phân tích chỉ số nước tiểu: Nhờ vào phân tích các chỉ số nước tiểu sẽ tìm ra máu và loại vi khuẩn tồn tại trong nước tiểu.

• Kiểm tra niệu động học: Nhờ phương pháp này bác sĩ sẽ đánh giá được sức co bóp của bàng quang và tốc độ dòng chảy nước tiểu.

• Kháng nguyên đặc hiệu PSA xác định tình trạng bệnh nhân có bị ung thư tuyến tiền liệt không.

Các phương pháp điều trị bệnh phì đại tuyến tiền liệt

Không phải tất cả trường hợp nam giới tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt đều cần phải can thiệp điều trị. Với trường hợp nhẹ người bệnh không cần phải điều trị chuyên sâu, nhưng trường hợp bệnh nặng cần điều trị bằng phẫu thuật hay các phương pháp hiện đại khác. Dựa trên tình trạng bệnh và tài chính kinh tế người bệnh mà bác sĩ sẽ đưa ra cách điều trị phù hợp.

1. Điều trị bệnh phì đại tuyến tiền liệt bằng phương pháp tự nhiên

Điều trị bằng phương pháp tự nhiên có nghĩa người bệnh không cần sử dụng thuốc hay can thiệp phẫu thuật mà việc cần làm là thay đổi lối sống, nghỉ ngơi, tập luyện có thể giảm triệu chứng của bệnh, và cần lưu ý:

• Nam giới cần đi tiểu ngay khi cảm thấy buồn tiểu

• Lên lịch đi tiểu định kỳ ngay cả khi không buồn tiểu

• Tránh uống các chất kích thích có cồn như bia rượu, thức uống chứa caffeine đặc biệt không được uống sau bữa tối.

• Tránh dùng các loại thuốc bệnh về đường hô hấp, thuốc kháng histamin bởi vì thuốc có thể gây ức chế bàng quang khiến nam giới khó đi tiểu.

• Tập thể dụng thường xuyên, điều chỉnh tâm trạng, hạn chế căng thẳng sẽ giúp giảm tần suất đi tiểu và giảm mức độ trầm trọng của bệnh

• Giữ ấm cơ thể bởi cơ thể lạnh sẽ khiến các triệu chứng trở nên nặng nề hơn.

2. Điều trị bệnh phì đại tuyến tiền liệt bằng thuốc

Trong các trường hợp bệnh nặng hơn điều trị tại nhà không hiệu quả, thì bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh  điều trị bằng thuốc:

• Thuốc chặn alpha-1: là nhóm thuốc giúp giãn cơ bàng quang và tuyến tiền liệt giúp quá trình đi tiểu dễ dàng hơn. Hiệu quả của loại thuốc này có thể nhận thấy trong vài ngày hoặc vài tuần, và cũng có tác dụng phụ như dễ bị hạ huyết áp, mệt mỏi, suy nhược cơ thể, choáng váng.

• Thuốc giảm hormone: Nhóm thuốc này làm giảm nồng độ DHT, làm cho tuyến tiền liệt nhỏ đi và cải thiện lưu lượng nước tiểu. Tuy nhiên thuốc cũng có các tác dụng phụ không mong muốn như rối loạn cương dương, suy giảm ham muốn tình dục, nhưng khi kết hợp loại thuốc này với thuốc chặn alpha-1 sẽ cho hiệu quả tốt hơn và giảm tác dụng phụ.

• Thuốc kháng Muscarinic: Thuốc này có tác dụng giãn cơ trơn, điều trị các vấn đề của bàng quang. Tác dụng phụ của thuốc là táo bón, khô miệng, người bệnh nên uống nhiều nước và bổ sung đầy đủ chất xơ để hạn chế được tác dụng phụ này.

• Thuốc kháng sinh: Nếu nguyên nhân gây bệnh phì đại tuyến tiền liệt là do vi khuẩn thì có thể điều trị bằng thuốc kháng sinh để cải thiện các triệu chứng của bệnh. Tuy nhiên nguyên nhân không phải do vi khuẩn thì các loại thuốc này sẽ không mang lại hiệu quả.

3. Điều trị bệnh phì đại tuyến tiền liệt bằng phương pháp phẫu thuật

Nếu việc điều trị bằng thuốc không có hiệu quả, thì bác sĩ sẽ tư vấn các phương pháp ngoại khoa hiện đại như điều trị không xâm lấn hoặc xâm lấn tối thiểu. Các phương pháp này thường được sử dụng để giảm các triệu chứng bệnh phì đại tuyến tiền liệt:

• Can thiệp nội trú như: cắt đốt bằng kim xuyên thấu, liệu pháp vi sóng, liệu pháp xông hơi,...

• Can thiệp ngoại trú: Thủ thuật này thường được khuyến nghị cho người mắc các vấn đề về suy thận, tiểu không tự chủ, sỏi bàng quang, nhiễm trùng đường tiết niệu tái phát,... Các phương pháp như phẫu thuật nội soi tuyến tiền liệt, cắt tuyến tiền liệt đơn giản, rạch tuyến tiền liệt qua đường niệu đạo

Các biện pháp phòng ngừa bệnh phì đại tuyến tiền liệt nam giới

Để bảo vệ sức khỏe bản thân. ngăn ngừa nguy cơ bị phì đại tuyến tiền liệt thì nam giới cần chú ý phòng tránh các điều sau:

• Bỏ thuốc lá, nên tránh xa thuốc lá thì tuyến tiền liệt sẽ tốt hơn

• Duy trì trạng thái ổn định tránh căng thẳng, giảm các tác động tiêu cực lên cơ thể

• Cố gắng đi tiểu sạch trong mỗi lần mót tiểu và tráng uống nhiều nước vào buổi tối để giảm tình trạng tiểu đêm.

• Tập các bài tập như Kegel tăng cường sức khỏe bàng quang, sàn chậu.

• Bổ sung các loại thực phẩm lành mạnh cho cơ thể, đặc biệt là tốt cho tuyến tiền liệt.

• Thường xuyên khám sức khỏe định kỳ và trao đổi với bác sĩ về tình trạng triệu chứng của bệnh.

Phì đại tuyến tiền liệt có nguy hiểm không? Phì đại tuyến tiền liệt là bệnh tại bộ phận sinh dục tuy không đe dọa đến tính mạng con người nhưng ảnh hưởng xấu đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe nam giới. Vì vậy việc điều trị bệnh từ sớm là rất quan trọng, còn vấn đề thắc mắc hay cần đặt lịch hẹn khám bệnh, nam giới có thể đến trực tiếp cơ sở 380 Xã Đàn, Đống Đa, Hà Nội hoặc liên hệ qua hotline 0869.953.872 để được các chuyên gia nam khoa tại phòng khám đa khoa Hưng Thịnh tư vấn miễn phí và nhận gói ưu đãi khám nam khoa chỉ 280K.

Xem thêm >> viêm tuyến tiền liệt có chữa được không?