Tiểu buốt: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Tiểu buốt (đái buốt) là triệu chứng gây đau đớn, khó chịu khi đi tiểu. Đi tiểu buốt là báo hiệu của các bệnh viêm đường tiết niệu, viêm niệu đạo, viêm bàng quang. Xác định rõ nguyên nhân gây tiểu buốt sẽ giúp cho phòng chống và chữa bệnh đạt hiệu quả tốt hơn.

1. Tiểu buốt là gì?

Tiểu buốt, đái buốt là gì ?

Tiểu buốt là biểu hiện đau đớn, nóng rát, khó chịu khi đi tiểu. Cơn đau có thể bắt nguồn từ bàng quang, đáy chậu hay niệu đạo. Tiểu buốt là hiện tượng khá hay gặp ở cả phụ nữ và đàn ông. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về nguyên nhân và cách phòng chống hữu hiệu bệnh này.

Tiểu buốt gây đau đớn khi đi tiểu

Triệu chứng tiểu buốt thường gặp

Tình trạng tiểu buốt có các biểu hiện điển hình là cảm giác nóng rát, không dễ chịu khi đi vệ sinh. Người mắc không bỏ qua để tránh những biến chứng nặng hơn. Nếu người đi tiểu buốt và có thêm các dấu hiệu dưới đây, hãy tới ngay các Cơ sở y tế để được điều trị kịp thời tránh biến chứng:

• Cơn đau buốt kéo dài hơn 24 giờ
• Cơn đau đi kèm sốt
• Cậu bé tiết dịch
• Nước tiểu có mùi lạ, lẫn máu hoặc đục
• Tiểu buốt có kèm theo đau bụng
• Có các bệnh về bàng quang hay sỏi thận
• Đau ở hông hay vùng thắt lưng

2. Hậu quả tiểu buốt có thể gây ra

Đi tiểu buốt (đái buốt) là dấu hiệu của một vài bệnh lý đường tiết niệu. Nếu không được trị kịp thời, người bệnh có thể gặp những biến chứng bao gồm:

• Viêm bàng quang

Vi khuẩn làm bệnh nhân tiểu buốt, tiểu rắt có thể theo niệu quản tấn công vào bàng quang gây viêm hoặc bởi vi khuẩn có trong máu hay hệ thống bạch huyết. Thông thường, viêm bàng quang vì nhiễm trùng tiểu thấp hay gặp hơn.

• Viêm bể thận

Ngoài tấn công bàng quang, vi khuẩn còn có thể tấn công bể thận khiến cho thận mắc phải sưng tấy và có nguy cơ tổn thương không phục hồi. Người bệnh mắc phải viêm bể thận dễ chuyển thành mạn tính, đe dọa đến sức khỏe.

•  Viêm đường tiết niệu

Từ các triệu chứng ban đầu là đái buốt, người bệnh có thể gặp phải viêm đường tiết niệu, nếu không điều trị sớm và đúng phác đồ. Đó là cơ hội phát sinh các biến chứng nguy hại liên quan tới hệ tiết niệu và nặng nề nhất là gây tổn thương thận.

3. Nguyên nhân gây tiểu buốt ở phụ nữ và đàn ông

Cả đàn ông và phụ nữ đều có thể bị tiểu buốt, tiểu rắt sau quan hệ.

3.1 Nguyên nhân gây dấu hiệu tiểu buốt tại phụ nữ

Các nguyên nhân điển hình gây tiểu buốt tại phụ nữ là:

• Viêm đường tiết niệu: kích thước niệu đạo của phụ nữ rất ngắn, chỉ bằng 1⁄3 so với đấng mày râu. Ngoài đó, niệu đạo của chị em phụ nữ rất gần với "cửa sau", tạo điều kiện thuận lợi cho các loại vi khuẩn dễ dàng xâm nhập và gây viêm. Khi mắc phải viêm đường tiết niệu, chị em sẽ bắt gặp đau buốt, bỏng rát khi đi tiểu, có thể gặp phải chảy dịch ra từ niệu đạo;
• Viêm âm đạo do nấm: Tiểu buốt tại phụ nữ có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh viêm nhiễm bộ phận sinh dục do nấm. Bệnh này gây ngứa bên trong và bên Bên cạnh âm hộ, xuất hiện khí hư có dạng giống bã đậu, niêm mạc bị tổn thương gây viêm nhiễm loét, tiểu buốt;
• Bệnh lậu: sau khi bị lây lan nhiễm vi rút lậu từ 3 - 5 ngày, bạn nữ có biểu hiện tiểu buốt, tiểu nhiều, cô bé chảy mủ, khí hư bất thường,...;
• Táo bón: Khi tình trạng táo bón kéo dài (do thói quen lười ăn rau xanh, uống ít nước,...) thì sẽ gây áp lực cho bàng quang, dẫn tới đái buốt;
• Mãn kinh: Khi đến độ tuổi mãn kinh, việc sản xuất hormone estrogen sẽ mắc phải giảm mạnh, tuân thủ biến đổi độ pH cô bé, xáo trộn sự cân bằng của nấm men và virut trong vùng kín, tăng nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu. Đây là nguồn gốc gây tiểu buốt tiểu rắt phổ biến tại phụ nữ;
• Đái tháo đường: Khi lượng đường trong máu tăng cao thì đường dư thừa được thải qua đường nước tiểu. Điều này đã tạo cơ hội để virut biến chuyển, gây nhiễm trùng đường tiết niệu. Cùng với đó, bệnh nhân tiểu đường luôn mắc phải suy yếu hệ miễn dịch nên những loại vi khuẩn gây viêm nhiễm cũng có cơ hội biến chuyển mạnh, gây triệu chứng đau buốt, khó chịu khi đi tiểu;
• Nhịn tiểu: Theo một số nghiên cứu khoa học, việc nhịn tiểu trong vòng 6 giờ trở lên có thể thực hành tăng nguy cơ tiểu buốt vì lúc này các loại vi rút gây căn bệnh sẽ xâm nhập vào bàng quang. Đây là lý do bạn nữ đừng nên nhịn tiểu quá lâu để tránh gặp phải tiểu buốt;
• Sỏi thận: Sỏi thận có thể gây viêm đường tiết niệu bằng cách tạo điều kiện giúp các vi khuẩn sinh sôi, phát triển. Do vậy, khi có triệu chứng tiểu buốt đi kèm đau vùng thắt lưng, con gái cần phải đi khám thận để nhận ra, xử lý dứt điểm sỏi thận;

Nguyên nhân gây tiểu buốt có thể là do bệnh sỏi thận.

• Mất nước: Cơ thể mắc phải thiếu nước, dẫn đến tiểu ít, giảm xác suất đào thải virut trong đường tiết niệu, dễ gây tiểu buốt. Bởi vậy, bạn cần thiết uống nhiều nước để thực hiện dịu cơn khát và giảm nguy cơ tiểu buốt;
• Sử dụng băng vệ sinh sai cách: Nếu sử dụng băng vệ sinh trong một thời gian dài mà không thay, chọn nhầm loại băng vệ sinh gây kích ứng da, sử dụng băng vệ sinh hết hạn,... Bạn có thể gặp phải nhiễm trùng đường tiết niệu với triệu chứng đặc trưng là tiểu buốt;
• Mặc quần lót quá chật: Quần lót quá chật có thể gây viêm nhiễm đường tiết niệu dẫn tới tiểu buốt. Bởi vậy, chị em phụ nữ cần phải mặc quần lót thực hành từ chất liệu thông thoáng, thoải mái để ngăn chặn sự phát triển, sinh sôi của các loại vi khuẩn gây căn bệnh.

3.2 Nguyên nhân gây tiểu buốt ở nam giới

Một số nguyên nhân phổ biến gây dấu hiệu tiểu buốt tại nam giới gồm:

• Viêm niệu đạo: Ống niệu đạo của nam giới là 1 ống dài, nối từ bàng quang ra lỗ tiểu để làm theo nhiệm vụ vận chuyển nước tiểu và dẫn tinh dịch. Khi ống niệu đạo bị viêm, vị trí viêm sưng tấy sẽ thu hẹp chu vi niệu đạo, khiến cho bệnh nhân mắc phải tiểu buốt, tiểu rắt khó chịu;
• Viêm bàng quang: Đây là 1 dạng viêm cấp tính tạo nên vì vi khuẩn trong bàng quang, có tỷ lệ bị nhiễm cao, dễ tái phát nếu không được chữa dứt điểm. Người mắc phải viêm bàng quang có dấu hiệu tiểu buốt, tiểu nhiều, nước tiểu đục, có mùi hôi, có thể mắc phải tiểu ra máu, cơ thể mệt mỏi, đau tại bộ phận sinh dục, đau 2 bên thắt vùng thắt lưng,...;
• Viêm bể thận: Là tình trạng thận bị nhiễm trùng (chủ yếu là bởi hậu quả của viêm đường tiết niệu). Viêm bể thận gây tiểu buốt, đau khi đi tiểu, nóng rát ở bộ phận sinh dục khi đi giải, nước tiểu đục, có mùi hôi, tiểu nhiều lần, ăn không thấy ngon, cơ thể mỏi mệt và suy nhược;
• Viêm tuyến tiền liệt: Là căn bệnh tạo ra bởi những vi khuẩn gram âm đường tiêu hóa và vi khuẩn sinh sản ở tiết niệu. Triệu chứng điển hình của bệnh là tình trạng tiểu buốt, tiểu rắt;

Viêm tuyến tiền liệt gây tiểu buốt tại nam giới.

• U xơ tiền liệt tuyến: Còn gọi là phì đại tuyến tiền liệt, là tình trạng tuyến tiền liệt phình to, chèn ép vào ống niệu đạo và bàng quang, gây rất nhiều lần biểu hiện rối loạn đường tiểu (trong đó có đái buốt). Đây là căn bệnh phổ biến ở nam giới trong tuổi trung niên;
• Sỏi hệ tiết niệu: Gồm sỏi thận, sỏi bàng quang, sỏi niệu quản, sỏi niệu đạo. Nguồn gốc gây sỏi tiết niệu gồm các loại muối khoáng hòa tan trong nước tiểu bị lắng đọng lại, hình thành sỏi. Triệu chứng sỏi tiết niệu gồm: Đau âm ỉ hoặc đau thành cơn ở thắt lưng, tiểu buốt, bí tiểu cấp tính, nước tiểu đục, tiểu ngắt quãng, tiểu ra máu,...;
• Ung thư tuyến tiền liệt: Là tình trạng các tế bào ác tính biến chuyển không kiểm soát, lâu dần hình thành khối u trong tuyến tiền liệt, chèn ép niệu đạo và bàng quang. Biểu hiện của bệnh gồm tiểu buốt, tiểu rắt, khó tiểu, tiểu bí, tiểu nhiều, tiểu không tự chủ, nước tiểu có lẫn máu,...;
• Bệnh lậu: nguyên nhân gây tiểu buốt ở phái mạnh có thể là bởi căn bệnh lậu. Đây là một căn bệnh lây lan qua đường tình dục có thể gặp cả ở đàn ông và đàn bà. Người có biểu hiện đi tiểu bị đau buốt, nóng rát; dương vật tiết dịch màu trắng, vàng hoặc xanh lá cây; tinh hoàn sưng, đau,...

3.3 Nguyên nhân khác

Một vài nguyên nhân khác gây tiểu buốt gồm: bệnh Chlamydia, tác động phụ của một vài loại thuốc (ví dụ thuốc chữa trị ung thư, thuốc ngừa thai, dung dịch vệ sinh,...), căn bệnh herpes sinh dục, sinh hoạt tình dục quá độ gây tiểu buốt sau quan hệ, vừa trải qua phẫu thuật đường tiết niệu, dị ứng với xà phòng, hẹp niệu đạo, viêm ống dẫn trứng, căng thẳng hoặc áp lực tâm lý,...

• người cao tuổi
• phụ nữ có thai
• người đặt ống thông tiểu

4. Đi tiểu buốt có gây nguy hiểm không?

Đi tiểu buốt ở nam giới.

Người bị tiểu buốt luôn cảm thấy không dễ chịu khi đi tiểu, làm suy giảm sức khỏe sinh lý, giảm cảm giác tự tin, gây lo lắng khi gần gũi đối tác,... Về lâu dài, tình trạng này sẽ tác động lớn đến sinh hoạt vợ chồng, dễ gây sứt mẻ tình cảm.

Bên cạnh đó, hiện tượng tiểu buốt có thể là triệu chứng của nhiều căn bệnh nguy hại. Ngoài ra, tình trạng này cũng tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ gây ra khó lường, thậm chí gây vô sinh, hiếm muộn hoặc đe dọa đến tính mệnh người.

Vì vậy, khi gặp phải tiểu buốt, tiểu rắt thì bệnh nhân cần thiết đi kiểm tra, chữa trị kịp thời.

5. Chữa tiểu buốt ở đâu?

Khi nhận thấy dấu hiệu tiểu buốt, bạn có thể đến các cơ sở y tế uy tín khoa tiết niệu để thăm khám. Việc khám tiểu buốt sẽ diễn ra gồm các bước sau:

Bước 1: Bác sĩ sẽ xem tiền sử bệnh án của người bệnh, đặt câu hỏi về sức khỏe tổng thể, các lần bị tiểu buốt trước đây. Bác sĩ cũng sẽ hỏi về số lần đi giải, quan hệ tình dục,... Tùy thông tin bệnh sử, bác sĩ sẽ chỉ định giải pháp kiểm tra phù hợp cho từng người.

Bước 2: Bác sĩ sẽ yêu cầu lấy mẫu nước tiểu rồi sử dụng que thử nước tiểu để thăm khám, tìm nguyên nhân gây tiểu buốt. Giải pháp này giúp nhận biết vi khuẩn trong nước tiểu (phổ biến tại đối tượng mắc phải nhiễm trùng đường tiết niệu). Sau đó, mẫu nước tiểu được gửi tới phòng thí nghiệm để kiểm tra sau kính hiển vi, giúp xác định nguồn gốc gây căn bệnh.

Bước 3: Sau khi được xét nghiệm, chẩn đoán, bác sĩ sẽ chỉ định cách chữa trị phù hợp cho bệnh nhân.

Một số thăm khám có thể cho bác sĩ tìm ra nguyên nhân gây tiểu buốt.

Xem thêm >> chữa tiểu buốt tại nhà

6. Phương pháp ngăn ngừa và hạn chế diễn biến của chứng đi tiểu buốt

Một vài biện pháp phòng bệnh và hạn chế diễn biến của hiện tượng tiểu buốt có hiệu quả tốt gồm:

• Hạn chế sử dụng rượu, bia và các chất kích thích ham muốn tình dục, thức ăn cay, nước ngọt có ga,... Do chúng có thể gây kích thích bàng quang;
• Quan hệ an toàn, sống chung thủy để tránh nguy cơ mắc các căn bệnh xã hội;
• Sinh hoạt vợ chồng điều độ để bộ phận sinh dục có nhiều thời gian nghỉ ngơi;
• Bổ sung thêm rau xanh, trái cây mọng nước như cam, bưởi, dưa hấu,... vào thực đơn ăn uống hằng ngày;

Bổ xung trái cây vào các bữa ăn giúp bổ sung vitamin và tăng sức đề kháng

• Tránh món ăn có tính acid cao để giúp bàng quang có thời gian phục hồi;
• Uống đủ nước (khoảng 8 - 10 ly nước/ngày) nhưng nên tránh uống nước trước khi đi ngủ vào ban đêm để tránh nửa đêm thức giấc do buồn tiểu;
• Không nhịn tiểu, cần đi đái bất cứ khi nào muốn tiểu. Tốt nhất bạn cần phải tạo thói quen đi đái vào những khung giờ cố định trong ngày;
• Vệ sinh bộ phận sinh dục sạch sẽ và đúng giải pháp, nhất là là trước và sau khi quan hệ tình dục;
• Tập thể dục đều đặn, thường xuyên để gia tăng sức đề kháng của cơ thể trước các loại vi rút gây bệnh.

Có nhiều nguyên nhân gây tiểu buốt tại nam giới và phụ nữ. Tình trạng này có thể dẫn tới các căn bệnh nguy hại, diễn biến nghiêm trọng nếu không nên nhận biết và chữa kịp thời. Vì vậy, để đảm bảo sức khỏe, tránh biến chứng, người mắc tiểu buốt, tiểu rắt nên đi xét nghiệm ngay khi có triệu chứng bất thường ở đường tiết niệu.

Xem thêm >> Đi tiểu nhiều lần trong ngày là bệnh gì ?